آنتن‌های مرکزی یک نوآوری مهم در فناوری ارتباطات بی‌سیم هستند که امکان دریافت سیگنال‌های تلویزیون و رادیو را به صورت همزمان برای چندین دستگاه فراهم می‌کنند. این فناوری پیشرفته امکان انتقال سیگنال‌های مختلف را به صورت همزمان فراهم می‌کند و به کاربران این امکان را میدهد تا با استفاده از یک آنتن، چندین دستگاه تلویزیون یا رادیو را به آن متصل کرده و از سرویس‌های مختلفی که ارائه می‌شوند، بهره‌مند شوند. این فناوری کارآمد، امکان دسترسی به سیگنال‌های مختلف را به طور همزمان برای چندین دستگاه فراهم می‌کند و مزایای متعددی را برای کاربران به ارمغان می‌آورد.
عملکرد آنتن مرکزی:
در قلب سیستم آنتن مرکزی، آنتن اصلی قرار دارد که وظیفه‌ی دریافت سیگنال‌های تلویزیونی و رادیویی از فرستنده‌ها را بر عهده دارد. این سیگنال‌ها که شامل امواج رادیویی هستند، توسط آنتن دریافت و به بخش تقویت‌کننده منتقل می‌شوند. در این بخش، سیگنال‌های ضعیف تقویت شده و برای توزیع در بین واحدهای مختلف ساختمان آماده می‌شوند.
تقسیم‌کننده، نقش کلیدی در توزیع عادلانه و یکسان سیگنال‌ها ایفا می‌کند. این قطعه، سیگنال‌های تقویت‌شده را به چندین شاخه تقسیم می‌کند تا به هر واحد آپارتمان یا محل مورد نظر، سیگنال با کیفیت و پایداری ارسال شود. نهایتا، کابل‌های آنتن وظیفه‌ی انتقال سیگنال‌های تقسیم‌شده از تقسیم‌کننده به پریزهای آنتن در هر واحد را بر عهده دارند.
مزایای استفاده از آنتن مرکزی:
- دریافت آسان و باکیفیت سیگنال‌ها: آنتن‌های مرکزی با دریافت و تقویت سیگنال‌ها از فرستنده‌ها، امکان دسترسی به تصاویری واضح و صدایی شفاف را برای تمامی واحدها فراهم می‌کنند.
- تنوع در انتخاب کانال‌ها: با استفاده از آنتن مرکزی، ساکنین به طیف گسترده‌ای از کانال‌های تلویزیونی و رادیویی دسترسی خواهند داشت و می‌توانند از برنامه‌های مختلف لذت ببرند.
- صرفه‌جویی در هزینه: نصب و استفاده از یک آنتن مرکزی به جای آنتن‌های جداگانه برای هر واحد، می‌تواند در هزینه‌ها صرفه‌جویی قابل‌توجهی به همراه داشته باشد.
- ظاهری زیبا و یکپارچه: با حذف آنتن‌های متعدد از روی پشت‌بام، نمای ظاهری ساختمان زیباتر و مرتب‌تر به نظر خواهد رسید.
- امنیت و پایداری: آنتن‌های مرکزی به دلیل نصب در ارتفاع و دور از دسترس، کمتر در معرض آسیب‌های محیطی و سرقت قرار می‌گیرند و از پایداری و طول عمر بیشتری برخوردار هستند.
موارد استفاده از آنتن مرکزی:
- مجتمع‌های مسکونی
- هتل‌ها و مراکز اقامتی
- بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
- دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی
- ادارات و سازمان‌ها
انتخاب و نصب آنتن مرکزی:
انتخاب و نصب آنتن مرکزی مناسب، نیازمند بررسی فاکتورهای مختلفی مانند تعداد واحدها، موقعیت جغرافیایی، نوع و تعداد کانال‌های مورد نیاز و کیفیت سیگنال در منطقه است. همواره توصیه میشود برای انتخاب و نصب این سیستم، از متخصصان مجرب و شرکت‌های معتبر در این زمینه کمک بگیرید.
آنتن‌های مرکزی با ارائه راه‌حلی کارآمد و مقرون‌به‌صرفه، تحول عظیمی در صنعت دریافت سیگنال‌های تلویزیونی و رادیویی ایجاد کرده‌اند. این فناوری پیشرفته، امکان دسترسی به اطلاعات و سرگرمی را برای طیف گسترده‌ای از کاربران فراهم می‌کند و نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی ایفا می‌کند.
اجزای تشکیل دهنده آنتن مرکزی
اجزای آنتن مرکزی شامل بخش گیرنده و بخش توزیع می‌شوند، هرکدام وظایف خاص خود را دارند تا سیگنال را به بهترین نحو به دستگاه‌های تلویزیون و رادیو منتقل کنند:
بخش گیرنده (Receiver Section):
بخش توزیع (Distribution Section):
تقویت کننده:
تقویت کننده ها برای افزایش قدرت سیگنال به سطحی بیشتر از تلفات در سیستم توزیع استفاده می شوند. افزایش سیگنال توسط بهره تقویت کننده تعیین می شود، که باید به اندازه ای بالا باشد که سطح سیگنال قابل قبولی برای همه تلویزیون های روی سیستم ارائه شود. به همان اندازه که بهره تقویت کننده مهم است، قابلیت خروجی نیز به همان اندازه مهم است. مشخصات آمپلی فایر باید بررسی شود تا سطح خروجی برای سیستم کافی باشد و قدرت سیگنال ورودی به اضافه بهره تقویت کننده از توان خروجی درجه بندی شده تقویت کننده تجاوز نکند. اگر از قابلیت خروجی فراتر رود، منجر به اضافه بار، اعوجاج و بدتر شدن سیگنال می شود.
این دستگاه سیگنال های دریافتی را تقویت کرده و به گیرنده ها ارسال می کند.
اسپلیتر :بعداز نصب آنتن مرکزی کابل هایی برای انتقال سیگنال از تجهیزات اولیه به گیرنده ها استفاده میشود، که در واقع خطوط اصلی هستند. برای دریافت سیگنال و تقسیم آن به صورت مساوی بین چند گیرنده نیاز به وسیله ای به نام اسپلیتر است. در واقع اسپلیتر آنتن مرکزی یا ماهواره مرکزی از یک ورودی و چند خروجی تشکیل شده است که با قرار گرفتن روی کابل های اصلی اینکار را انجا میدهد. بدون این وسیله امکان دریافت انشعاب از خطوط اصلی وجود ندارد. اسپلیترها بر حسب نیاز در انواع مختلفی کابل وجود دارد که با توجه به تعداد خروجی های مورد نیاز به بصورت2راه، 4راه، 6راه، 8راه، 12راه و 16 راه وجود دارد. برای واحدهایی با تعداد بیشتر می توان به صورت ترکیبی از چند اسپلیتر استفاده کرد.
تپ آف : برای اینکه از کابل اصلی خارج شده از انتن مرکزی، انشعاب بگیریم و بعد از آن خط را ادامه دهیم باید از تپ آف استفاده کنیم. تپ آف تقسیم کننده عبوری است که دارای یک ورودی اصلی و یک خروجی اصلی است. خروجی این وسیله سیگنالی با افت کمتر از ورودی دارد. علاوه بر این از تعدادی خروجی فرعی نیز برخوردار است که برای انشعاب مسیر ها در ساختمان های چند واحدی استفاده میشود.یک دستگاه توزیع سیگنال است و برای جداسازی سیگنال برای هر گیرنده استفاده می شود.
کابل کواکسیال: این کابل که برای انتقال امواج تلویزیونی (امواج با فرکانس های بالا) مورد استفاده قرار می گیرد، از بخش های مختلفی تشکیل می شود. در مرکز این کابل یک هادی مفتولی مسی قرار دارد که بر روی آن عایقی از جنس پلی اتیلن قرار می گیرد. بر روی عایق پلی اتیلن نیز یک سیم مسی ساده یا قلع اندود به صورت بافته شده، تعبیه می شود که به آن سیم محافظ می گویند. این سیم بافته شده، از تأثیر امواج دیگر تجهیزات بر امواج تلویزیونی جلوگیری می کند. بر روی سیم محافظ نیز یک غلاف از جنس پی وی سی در خارجی ترین لایه کابل قرار می گیرد.
کابل آنتن مرکزی باید از کابل کواکسیال ۷۵ اهم باشد. برای اتصال آسان تر و بهتر کابل کواکسیال به تجهیزات آنتن مرکزی از کانکتور F استفاده می شود که بسته به کاربرد، سایز آن انتخاب می شود. سطح مقطع این کابل ها باید با توجه به مشخصات سیستم و افت آن ها انتخاب شود.
در داخل ساختمان ها معمولاً برای تمام مسیرها از کابل RG59 استفاده می شود که از نوعی مونتاژ با استاندارد F11 برای اتصال آسان به تجهیزات آنتن مرکزی استفاده می کند. از کانکتورهای (فیش BNC) برای اتصال کابل های کواکسیال ۷۵ اهم استفاده می شود.
کانکتور: کانکتور کابل کواکسیال در سیستم آنتن مرکزی به منظور اتصال بستر کابل کواکسیال به اجزا اکتیو و پسیو سیستم ( مدولاتور، تقویت کننده، اسپلیتر و تپ آف و … ) و یا اتصال سیستم از پریز به گیرنده ( تلویزیون، ست تاپ باکس، گیرنده دیجیتال و … ) مورد استفاده قرار میگیرد.
مدولاتور: برای اینکه سیگنال‌های صوتی و تصویری تنها با استفاده از بخشی از پهنای باند موجود منتقل شوند، بر روی سیگنال‌های حامل در یک پهنای باند ثابت، که به عنوان کانال نیز شناخته میشود، مدوله می‌شوند. اگر تلویزیون ها روی یک کانال خاص تنظیم شوند، در یک فرکانس تنظیم نمی شود، بلکه یک باند 7 مگاهرتز است که اطلاعات صوتی و تصویری از آن بازیابی می شود.دستگاهی برای انتقال تصاویر در سیستم آنتن مرکزی.
پریز آنتن مرکزی
پریز در آنتن مرکزی از اهمیت زیادی برخوردار است، هر پریز بسته به انتهایی یا میانی بودن میزان مشخصی افت سیگنال داشته و می باید از هرکدام آنها بسته به توپولوژی سیستم آنتن مرکزی در جای خاص خود استفاده نمود.
انواع آنتن مرکزی
آنتن‌های مرکزی برای دریافت سیگنال‌های مختلف، مثل سیگنال‌های رادیویی و تلویزیونی کاربرد دارند و برای دريافت هرکدام از این سیگنال‌ها، نیاز به یک آنتن مخصوص وجود دارد.
MATV آنتن
آنتن مرکزی از تجهیزات مختلفی تشکیل شده است که با توجه به تعداد واحدهای ساختمان متفاوت است
MATV مخفف Television Antenna Master و به معنای آنتن مستر تلویزیون، یا همان آنتن مرکزی است. یک سیستم MATV در حقیقت از مجموعه ای کابل و نیز قطعات ویژه طراحی شده است که قادر است سیگنال های تلویزیون و FM را پردازش و تقویت کند و سپس آن ها را از یک مکان مرکزی توزیع می کند. آنتن مرکزی از یک یا دو آنتن VHF و UHF تشکیل شده است که می تواند سیگنال مناسب را از فضا دریافت کرده و به تعداد زیادی گیرنده تلویزیونی ارسال کند. اگر سیگنال خروجی به صورت مستقیم بین تمامی گیرنده های تلویزیونی تقسیم شود این سیگنال دچار افت شدید
خواهد شد. به همین دلیل باید برای تقویت و سامان دهی خروجی آنتن، از یک دستگاه مرکزی (آمپلی فایر ) استفاده شود.
این سیستم آنتن مرکزی، یک شبکه کابل کشی شده است که به صورت آنالوگ کار می‌کند و وظيفه توزیع سیگنال‌ها را در سراسر ساختمان برعهده دارد. این نوع از آنتن مرکزی سیگنال‌های باندهای UHF, VHF, VLF و FM را دریافت، تقویت و توزیع می‌کند.
SMATV آنتن
آنتن SMATV یک راه حل موثر برای توزیع سیگنال های ماهواره ای در یک ساختمان است. این سیستم از یک آنتن مرکزی بزرگ به نام “آنتن مادر ماهواره” (Satellite Master Antenna) استفاده می‌کند که سیگنال‌های ماهواره ای را دریافت و تقویت می‌کند.
سپس، این سیگنال توسط یک سیستم توزیع به واحدهای مختلف ساختمان منتقل میشود. از آنجایی که همه واحدهای ساختمان از یک آنتن مشترک استفاده می‌کنند، نیازی به نصب آنتن‌های جداگانه در هر واحد نیست و این می‌تواند بهبود قابل توجهی در ظاهر ساختمان و همچنین کاهش هزینه‌های نصب و نگهداری داشته باشد.
علاوه بر این، با استفاده از آنتن SMATV، می‌توان سیگنال‌های ماهواره‌ای را به بهترین شکل ممکن توزیع کرد و از کیفیت بالاتری اطمینان حاصل کرد. این سیستم مناسب برای ساختمان‌های مسکونی، تجاری و حتی هتل‌ها و مراکز تفریحی است.
آنتن SMATV سیستمی است که سیگنال‌های چندین ماهواره را به‌صورت صوتی و تصویری، دریافت و آنها را به یک سیگنال واحد تبدیل کرده و از طریق شبکه کابل کشی منتقل می‌کند.
CATV آنتن
آنتن CATV یا آنتن مرکزی کابلی برای توزیع سیگنال‌های تلویزیونی از طریق کابل‌های هم‌محور به واحدهای مختلف ساختمان استفاده میشود. این سیستم به وسیله تقویت‌کننده‌ها سیگنال را تقویت کرده و به واحدهای مختلف ارسال می‌کند.
اما در صورتی که در یک هتل بیشتر مسافران غیر بومی باشند، استفاده از آنتن CATV ممکن است کمتر مناسب باشد. زیرا بسیاری از مسافران غیر بومی احتمالاً به کانال‌های محلی علاقه‌مند نیستند و تمایل دارند که به کانال‌های بین‌المللی یا کانال‌هایی که به زبان‌های مختلف پخش می‌شوند، دسترسی داشته باشند. در این صورت، استفاده از سیستم‌های مبتنی بر ماهواره مانند SMATV که امکان دسترسی به کانال‌های بین‌المللی را فراهم می‌کنند، ممکن است بهترین گزینه باشد.
به طور کلی، انتخاب بین آنتن CATV و آنتن SMATV بستگی به نیازها و ترجیحات مشتریان و مخاطبان مورد نظر دارد.
این نوع از آنتن سیگنال‌های تلویزیونی را از مرکز تولید دریافت کرده و با استفاده از کابل‌های جایگذاری شده، به واحدهای ساختمان می‌رسانند.
CCTV آنتن
آنتن CCTV یا Closed Circuit Television برای انتقال تصاویر، صدا و ویدئوهایی که توسط دوربین‌های مداربسته ضبط شده‌اند، به گیرنده‌های مشخص مورد استفاده قرار میگیرد. این سیستم به طور معمول از کابل‌های هم‌محور یا ارتباطات بی‌سیم برای انتقال سیگنال استفاده می‌کند.
مهمترین ویژگی آنتن CCTV این است که سیگنال‌ها به طور محدود و به شکل اختصاصی به گیرنده‌های خاص منتقل می‌شوند. این بدان معناست که تصاویر و ویدئوها فقط توسط افراد یا سیستم‌های مشخصی که به طور مستقیم به آنتن متصل هستند، قابل مشاهده یا ضبط هستند و به صورت عمومی در دسترس عموم قرار نمی‌گیرند.
استفاده از آنتن CCTV برای اماکنی مانند بانک‌ها، فروشگاه‌ها، مراکز تجاری، مدارس و دیگر محیط‌هایی که نیاز به نظارت و امنیت دارند، بسیار مفید است. این سیستم‌ها به مدیران امکان مشاهده و کنترل فعالیت‌های مختلف در اماکن مورد نظر را می‌دهند و به طور مستقیم به افزایش امنیت و کاهش خطرات مرتبط با دزدی، تخریب و حوادث کمک می‌کنند.
آنتن CCTV، برای دوربین مداربسته استفاده میشود و سیگنال‌های آن به طور انحصاری فقط به مانیتورهایی که مدنظر است، ارسال میشود.
IPTV آنتن
آنتن IPTV یک سیستم مبتنی بر اینترنت است که به کمک اتصال به شبکه اینترنت، سیگنال‌های تلویزیونی، تلفنی و ویدیوها را به کاربران ارائه میدهد. این سیستم از پهنای باند وسیع اینترنت برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند و این به کاربران اجازه میدهد تا برنامه‌ها و محتوای مورد نظر خود را در زمان دلخواه تماشا کنند.
به عنوان یک سیستم دوطرفه، IPTV به کاربران این امکان را میدهد تا به‌طور فعال در تعیین زمان و محتوای تماشا شرکت کنند. این بدان معناست که کاربران می‌توانند برنامه‌های تلویزیونی را به صورت زنده تماشا کنند یا آنها را ضبط کنند و در زمان‌های بعدی مشاهده کنند. همچنین، IPTV معمولاً امکانات اضافی مانند ویدیو درخواستی (Video on Demand) و سرویس‌های تعاملی را نیز ارائه میدهد که کاربران را قادر به انتخاب و مشاهده محتوای دلخواه می‌کند.
به عنوان یک روش نوین تلویزیون‌پردازی، IPTV دارای مزایای زیادی است از جمله انعطاف‌پذیری بیشتر در انتخاب محتوا، کیفیت بالا، و امکانات تعاملی بیشتر. این سیستم در حال حاضر در بسیاری از کشورها و با رشد روزافزون در حال استفاده است.
یک سیستم معمولی MATV چگونه کار می کند؟
یک آنتن تلویزیون UHF یا دیش ماهواره ای به طور مناسب برای دریافت سیگنال های تلویزیون دیجیتال قرار گرفته است.
سپس سیگنال های دریافتی توسط آنتن یا دیش با استفاده از تجهیزات Head End پردازش می شوند.
سپس یک شبکه توزیع تمام سیگنال های تلویزیونی را به یک پریز در هر اتاق/منطقه می رساند. در هر منطقه می‌توان بیش از یک پریز وجود داشته باشد و می‌توان از اسپلیترها به صورت محدود استفاده کرد تا بتوان از بیش از یک تلویزیون در هر پریز استفاده کرد. پیکربندی شبکه توزیع به تعداد خانه ها و/یا طبقات در محل بستگی دارد.
برای نگاهی عمیق تر به اجزای یک سیستم MATV، به زیر مراجعه کنید.
مدولاسیون
برای اینکه سیگنال‌های صوتی و تصویری تنها با استفاده از بخشی از پهنای باند موجود منتقل شوند، بر روی سیگنال‌های حامل در یک پهنای باند ثابت، که به عنوان کانال نیز شناخته میشود، مدوله می‌شوند. اگر تلویزیون ها روی یک کانال خاص تنظیم شوند، در یک فرکانس تنظیم نمی شود، بلکه یک باند 7 مگاهرتز است که اطلاعات صوتی و تصویری از آن بازیابی می شود.
Head end MATV
قسمت اصلی یک سیستم MATV معمولاً شامل یک آنتن است که سیگنال‌های پخش را دریافت می‌کند، تجهیزات پردازشی برای فیلتر کردن سیگنال‌ها و یک تقویت‌کننده توزیع برای تقویت سیگنال‌ها برای جبران تلفات توزیع. در این قسمت از سیستم از آنتن ها، تقویت کننده ها، فیلترها و تضعیف کننده ها استفاده می شود.
آنتن
کیفیت دریافت تلویزیون نمی تواند بهتر از کیفیت سیگنال آنتن باشد. بنابراین بسیار مهم است که آنتن صحیح برای مکان مورد نظر انتخاب شود.
کیفیت و قدرت هر سیگنال دریافتی با موارد زیر تعیین می شود:
نزدیکی به دکل انتقال
قدرت فرستنده
کیفیت انتقال
خط دید به برج انتقال
شرایط آب و هوایی
تداخل خطوط برق
مشخصات جهت و جهت آنتن
سطح بهره آنتن
بررسی سیگنال
یکی از مهمترین مراحل در طراحی Head-End، تعیین سطوح سیگنال در منطقه شما است. تکمیل بررسی سیگنال قبل از نصب سیستم از بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری می کند. با استفاده از یک میدان سنج، آنتن و یک تلویزیون قابل حمل می توانید میزان سیگنال دریافتی در هر کانال را اندازه گیری کنید. برخی از آنتن‌ها می‌توانند برای غلبه بر انواع خاصی از تداخل کار زیادی انجام دهند، بنابراین در انتخاب خود دقت کنید.
تقویت کننده های سرصفحه
اگر متوجه شدید که در یک منطقه سیگنال ضعیف قرار دارید، جای نگرانی نیس یک تقویت کننده مسترک می تواند سیگنال را قبل از رسیدن به تقویت کننده توزیع تقویت کند. این یک سیگنال با قدرت کافی و کیفیت قابل قبول را تضمین می کند.
توزیع MATV
برای تضمین سیگنال خوب در هر گیرنده تلویزیون متصل به سیستم، سیستم توزیع MATV باید به خوبی طراحی شود. اسپلیترها و تپ ها در سیستم توزیع برای ارائه یک سطح سیگنال از پیش تعیین شده و حفظ امپدانس صحیح برای هر یک از خروجی ها استفاده می شوند. محاسبات تلفات مربوط به اسپلیترها، دراپ شیرها و کابل مورد نیاز است. برای جلوگیری از از دست دادن کیفیت سیگنال، هر خروجی دارای میزان مشخصی از سطح سیگنال مورد نیاز است و طول کابل نباید بیشتر از حداکثر توصیه شده باشد.
تضعیف کننده ها
آنتن سیگنال های زیادی را دریافت می کند که ممکن است تنوع زیادی در سطوح سیگنال داشته باشند. برای اطمینان از کیفیت تصویر یکسان در همه کانال‌ها، ممکن است نیاز به یکسان سازی باشد تا از غلبه بر سیگنال‌های ضعیف‌تر توسط سیگنال‌های قوی‌تر جلوگیری شود. برای این منظور از تضعیف کننده ها استفاده می شود، زیرا سیگنال های قوی تر را به میزان مشخصی کاهش می دهند.