آموزش برق کشی ساختمان از صفر تا صد

برق کشی یکی از اقدامات و اساسی‌ترین فنون مهندسی در طراحی و اجرای تاسیسات برقی ساختمان‌ها است. این فرایند شامل نصب، مونتاژ، و اتصال سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی به همراه نگهداری و تعمیرات آنها است.

با پیشرفت فناوری و تغییرات در الزامات مصرف کنندگان، روش‌ها و استانداردهای برق کشی نیز بهبود یافته و تغییر کرده‌اند. امروزه، برق کشی ساختمان شامل موارد گسترده‌ای از امکانات است که از جمله روشنایی، پریزهای برق، سیستم‌های اعلان حریق، سیستم‌های امنیتی، تهویه مطبوع و سیستم‌های هوشمند می‌باشد.

سیم‌کشی برق در ساختمان‌ها از جمله اقدامات اساسی است که برای فراهم کردن امکانات برقی در ساختمان‌ها لازم است. این فرآیند شامل نصب و اتصال سیم‌ها و کابل‌های الکتریکی به دستگاه‌ها و تجهیزات مختلفی مانند پریزها، سوئیچ‌ها، لامپ‌ها و سایر وسایل برقی می‌شود. سیم‌کشی برق باید با دقت و استانداردهای ایمنی مشخص صورت گیرد تا از خطرات ناشی از حوادث برقی جلوگیری شود. این شامل استفاده از مواد و تجهیزات مناسب، رعایت فاصله‌های ایمنی، و استفاده از تکنیک‌های صحیح برای نصب و اتصال سیم‌ها است.

در این مقاله، به بررسی مفاهیم اساسی برق کشی ساختمان، استانداردها و مراحل اجرای آن، اهمیت استفاده از تجهیزات ایمنی و اقدامات پیشگیرانه در کاهش خطرات برق، و همچنین نکات مهم در طراحی و نصب سیستم‌های الکتریکی وارد خواهیم شد.

امکانات و تجهیزات برقی یک ساختمان که باید هنگام برق کشی لحاظ گردند:

سیستم ارت ساختمان

 یکی از اولویت های اجرایی در ساختمان ها و محیط های صنعتی جهت جلوگیری از برق گرفتگی ،آتش سوزی و حفاظت اشخاص در مقابل جریان های نشتی حاصل از اتصال بدنه ، سیستم ارت است که باید طبق اصول و مقررات انجام شود.

سیم ارت که معمولا با نام های سیم ارت یا سیم اتصال به زمین یا هادی محافظ نیز شناخته میشود نوعی سیم است که برای افزایش ایمنی در مدار شناخته میشود ،زمانی که سیم های فاز و یا سیم نول به هر دلیلی به بدنه دستگاه وصل می شوند و مدار الکتریکی دچار نشتی جریان برق شود آنگاه با دست زدن به آن دچار برق گرفتگی خواهیم شد،(مقاومت سیم ارت معادل با صفر بوده و با توجه به جریان قوی عبوری از آن به سمت زمین، باعث بالا رفتن آمپر و پریدن فیوز شده)سیم ارت با انتقال جریان نشتی به زمین جریان مدار را قطع و ایمنی لازم حین کار را تامین می‌کند. و همچنین از برق گرفتگی ،آتش سوزی و آسیب دیدگی دستگاه جلوگیری می کند،سیم ارت در چهار نوع خشک،مفتول،افشان و نیمه افشان و روکش دار طبق استاندارد با رنگ سبز و زرد تولید می شود،
حال با این تعاریف ،در یک ساختمان یا محیط صنعتی کلیه لوازم و تجهیزات الکتریکی و برقی باید توسط سیم ارت که یک سیم مسی با اندازه استاندارد می باشد به یک صفحه مسی با ابعاد استاندارد در داخل چاه ارت متصل شوند که حفاظت اجسام و اشخاص حفظ گردد.

هدف از ساخت یک چاه ارت جلوگیری از بروز جریان‌های ناخواسته و نشتی جریان الکتریکی به سیستم‌های غیرمنتظره است. ارت‌ به عنوان یک مسیر بازگشتی برای جریان الکتریکی به زمین عمل می‌کنند و به این ترتیب از ایجاد خطرات احتمالی مانند شوک الکتریکی و آسیب به دستگاه‌ها و سیستم‌های الکتریکی جلوگیری می‌کنند.
سیستم ارتینگ یکی از الزامات برق کشی ساختمان و محیط های صنعتی می باشد که باید طبق دستورالعمل های مبحث ۱۳ قانون مقررات ملی نظام مهندسی بصورت دقیق اجرا گردد.

سیستم روشنایی

تأمین نقاط روشنایی با استفاده از لامپ‌ها، نورپردازی‌ها و سایر تجهیزات مناسب. امروزه در امر ساخت و ساز ، نور و نور پردازی یکی از مهمترین بخش های ساخت و ساز بعمل می آید، یکی دیگر از تجهیزاتی که هنگام طراحی و اجرای تاسیسات برقی باید به آن توجه ویژه ای شود موضوع سیستم روشنایی است که به طور کلی شامل سیستم روشنایی داخلی : مانند اتاق ها ،سالن ها ،راه پله ها،سالن پذیرایی و تمامی نقاط داخلی یک ساختمان.

سیستم روشنایی خارجی : که شامل نورپردازی نما، پروژوکتور ها و … می باشد

سیستم ایمنی برقی

شامل دتکتورهای دود، آتش‌نشانی، قطع‌کن‌ها، و قطعات ایمنی برقی دیگر که برای جلوگیری از حوادث برق‌گرفتگی و آتش‌سوزی ضروری است.این سیستم که جزو یکی از مهمترین سیستم های الکتریکی ساختمان است طبق استاندارد و مقررات ملی ساختمان لازم الاجرا می باشد.

اجزای یک سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق از دستگاه های ورودی و خروجی مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از:

کنترل پنل : کنترل پنل مغز یک سیستم اعلام حریق است که تمام ورودی های سیستم را کنترل می کند. کنترل پنل همچنین مسئول کنترل اقدامات خروجی سیستم است و اطلاعات را به دستگاه های اعلان ارسال می کند.
منبع تغذیه : منبع تغذیه سیستم اعلام حریق شما به یک منبع تغذیه اولیه و پشتیبان نیاز دارد.
دستگاه‌های راه‌اندازی : این دستگاه‌ها وظیفه انتقال سیگنال به تابلوی کنترل را دارند که نشان می‌دهد احتمال آتش‌سوزی وجود دارد. دو نوع وجود دارد:
خودکار : دستگاه های خودکار شامل آشکارسازهایی هستند که حضور دود، گرما، CO2 و شعله را اندازه گیری یا شناسایی می کنند.
دستی : این دستگاه ها به فردی نیاز دارند که آنها را فعال کند، مانند یک ایستگاه کشش.
وسایل اعلان – وسایل اعلان از وسایل دیداری و شنیداری تشکیل شده اند که برای هشدار به ساکنان ساختمان از آتش سوزی استفاده می شوند.
اجزای ایمنی ساختمان : این اجزا جنبه های خاصی از زیرساخت ایمنی ساختمان را مدیریت می کنند و به منظور کمک به افراد در خروج از ساختمان هستند.
سایر موارد : اغلب جنبه های دیگری از سیستم اعلام حریق از جمله درهای آتش نشانی، آبپاش ها، فراخوان آسانسور و غیره وجود دارد. به طور فزاینده ای، ساختمان ها شروع به ادغام سیستم های اعلام حریق با امنیت یا سایر فناوری های هوشمند کرده اند.

مزایای سیستم های اعلام حریق

نصب سیستم اعلام حریق در ساختمان شما مزایای زیادی دارد که در اینجا فقط به چند مورد اشاره می کنیم:

هشدار : سیستم های اعلام حریق هشدارهای صوتی و تصویری را برای اطلاع ساکنان ساختمان از خطر احتمالی ارائه می دهند و باعث تخلیه می شوند.
نظارت بر اعلام حریق : تضمین می کند که آتش نشانی از آتش سوزی در مرکز شما مطلع شده است.
تشخیص زودهنگام : یک سیستم اعلام حریق که به درستی کار می کند، تشخیص سریع آتش را ممکن می کند. این به آتش نشانی اجازه می دهد تا به سرعت واکنش نشان دهد، که به کاهش آسیب ساختمان یا تلفات جانی کمک می کند.

سیستم‌های امنیتی

مانند دوربین‌های مداربسته، سیستم‌های اعلام سرقت و دسترسی کنترل شده به نقاط حساس ساختمان.

4 توصیه مهم در مورد نصب دوربین مدار بسته به شرح زیر است :

1. محل نصب دوربین ها را با دقت مورد بررسی قرار دهید.
   هدف دوربین ها باید بدون تمرکز بر روی مناطق روشن مانند پنجره ها، درها یا چراغ ها، منطقه دید لازم را به تصویر بکشد. اگرچه نور کافی لازم است، اما نور زیاد ممکن است کیفیت تصویر را کاهش دهد. به همین دلیل، هنگام راه اندازی یک سیستم دوربین مداربسته، قرار گرفتن دوربین ها و DVR شما از اهمیت بالایی برخوردار است. این کمک می کند تا پوشش دوربین خود را به حداکثر برسانید و همچنین طول کابل را کاهش دهید.

هنگام تصمیم گیری برای نصب دوربین های امنیتی خانه یا کسب و کار خود در داخل خانه، به دنبال موقعیتی باشید که از آنجا بتوانید تمام نقاط ورودی احتمالی را ببینید. همچنین دسترسی به برق در فاصله نزدیک وجود داشته باشد. مکان‌هایی را انتخاب کنید که به اندازه کافی بلند باشند که دوربین‌ها به آسانی قابل دسترسی عموم نباشد.

پس از پیدا کردن موقعیت نصب دور بین های مدار بسته با توجه نیاز، جای پایه های دوربین را علامت گذاری کنید و سپس بعد از عمل سوراخ کاری دیوار دوربین را توسط پیچ و رول پلاک های مناسب در محل نصب کنید از سفت شدن پیچ پایه های دوربین اطمینان حاصل کنید .و در نهایت بدنه دوربین را با توجه به آن نقطه ای که میخواهید پوشش دهد ،تنظیم کنید

2. کابل کشی
   بعد از نصب دوربین ها در موقعیت های لازم، می‌توانید کابل‌ کشی خود را شروع کنید. برای اینکار میتوانید محل استقرار DVR خودرا مشخص نمایید و با توجه به اینکه محل نصب دوربین و DVR مشخص شده است بهترین یا ایده آل ترین مسیر کابل کشی را انتخاب کنید برای اینکه کار ایمن و مرتب باشد حتی المکان از داکت مخصوص یا فلکسی استفاده کنید .جهت اتصال کابل های کواکسیال به دوربین به BNC نیاز است. سعی کنید در اتصال کابل به دوربین دقت لازم را به خرج دهید که تصویر در نهایت دچار نویز نباشد.
3. کابل ها را به DVR وصل کنید
   ابتدا باید دستگاه DVR را مونتاژ کنید یعنی هارد دیسک را درون دستگاه با رعایت اصول ایمنی فیکس کنید سپس DVR را در جایی مستقر کنید که خارج از دید کسی باشد زیرا که DVR مهمترین جزء این سیستم است و بخاطر اطلاعات مهمی که در Hard Disk آن ذخیر می شود نباید کسی به آن دسترسی داشته باشد.حال کابل هایی که از سمت دیگر به دوربین ها متصل شده است را به ورودی دستگاه DVR متصل نمایید این مرحله هم همانند مرحله اتصال کابل کواکسیال به دوربین نیز نیازمند BNC است.

لازم به ذکر است حتما از جعبه DVR و محافظ برق، استفاده شود تا ایمینی سیستم تامین شود.

دزدگیر

دزدگیر یک انتخاب رایج برای کسانی است که به دنبال محافظت از اموال خود در برابر نفوذ هستند. این به عنوان یک بازدارنده قوی در برابر تهدیدات احتمالی عمل می کند و به کاربران آرامش خاطر می دهد. به عنوان صاحب خانه یا کسب و کاری که به دنبال سرمایه گذاری در سیستم دزدگیر سرقت است، درک اصول و نحوه عملکرد دستگاه بسیار مهم است.

در این راهنمای جامع، انواع سیستم های اعلام سرقت، اجزای آن و دستورالعمل های گام به گام نصب را به شما معرفی خواهیم کرد.

اجزای سیستم دزدگیر منزل
صفحه کلید هشدار: در نزدیکی نقطه ورودی اصلی قرار می گیرد، با استفاده از رمز عبور امکان مسلح کردن/غیر مسلح کردن را فراهم می کند، به تنظیمات سیستم دسترسی می دهد و ممکن است ارتباط با ایستگاه نظارت را فعال کند.

کنتاکت درب و پنجره: حسگرهای مغناطیسی روی درها/پنجره‌ها، زنگ هشدار در هنگام شکستن تماس (به عنوان مثال، درب/پنجره باز)، برای تشخیص ورود غیرمجاز بسیار مهم است.

آشکارسازهای شکست شیشه: حسگرهای صوتی که فرکانس شکستن شیشه را شناسایی می کنند، ورود از طریق پنجره ها را حتی در صورت دور زدن سنسور تماس با پنجره تشخیص می دهند.

آشکارسازهای حرکت: حسگرهایی که حرکت را تشخیص می دهند. فضاهای داخلی از فناوری مادون قرمز غیرفعال (PIR) استفاده می کنند که با تشخیص جابجایی حرارت بدن، هشدارهای کاذب را کاهش می دهد. آنهایی که در فضای باز هستند ممکن است فناوری PIR و مایکروویو را برای به حداقل رساندن هشدارهای کاذب حیوانات کوچک ترکیب کنند.

سنسورهای وقفه سیستم: از سیستم هشدار در برابر دستکاری محافظت می کند، در صورت آفلاین شدن هر قطعه، قطع برق یا عدم پاسخگویی، هشدار راه اندازی می کند. یک لایه حفاظتی اضافی برای یکپارچگی سیستم فراهم کنید.

سیستم های سرمایش و گرمایش و تهویه هوا

مانند ،کولر گازی،پکیج و فن های تهویه هوا

مواردی در مورد نصب کولر گازی

کولر گازی گزینه ای عالی برای خنک شدن خانه شما در ماه های تابستان است. همچنین این واحدها نسبت به سیستم تهویه مطبوع مرکزی بی سرو صداتر ، نصب آسان‌تر و کارآمدتر هستند. این نوع تهویه مطبوع بدون کانال است، بنابراین تنها کاری که باید انجام دهید این است که واحد خنک کننده را در داخل و واحد کمپرسور و کندانسور را در خارج نصب کنید، سپس لوله کشی و کابل برق را بین واحدها اجرا کنید.اجرای کولر گازی شامل سه بخش اصلی به شرح زیر است:

راه اندازی واحد داخلی

در قدم اول برای نصب پنل داخلی یک مکان بدون مانع روی دیوار داخلی خود انتخاب کنید. برای تغذیه لوله‌ها از پنل داخلی به کندانسور، باید یک سوراخ در دیوار ایجاد کنید، بنابراین مطمئن شوید که مکانی که انتخاب می‌کنید این امکان را به شما می‌دهد. برای بهترین نتیجه، نقطه ای دور از نور مستقیم خورشید و منابع گرما انتخاب کنید. دستگاه را در فاصله 7 فوتی (2.1 متری) از زمین قرار دهید و اطمینان حاصل کنید که حداقل 6 تا 12 اینچ (15 تا 30 سانتی متر) فضای باز در هر طرف واحد وجود دارد تا گردش هوا مناسب باشد. مکانی را که نزدیک ستون است انتخاب کنید تا مطمئن شوید که دیوار به اندازه کافی محکم است تا وزن کولر گازی را تحمل کند.دستگاه را حداقل 3.3 فوت (1.0 متر) دور از آنتن‌ها و برق یا خطوط اتصالی که برای تلویزیون، رادیو، سیستم‌های امنیتی خانه، اینترکام یا تلفن استفاده می‌شود، نصب کنید. نویز الکتریکی ناشی از این منابع می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد دستگاه تهویه مطبوع شما شود.از مکان هایی که ممکن است گاز نشت کند یا غبار نفت یا گوگرد وجود دارد خودداری کنید.اکثر این واحدها دارای کنترل از راه دور هستند تا بتوانید به راحتی آنها را روشن یا خاموش کنید و حتی اگر روی دیوار نصب شده باشند، دما را تنظیم کنید

نکته: یک مکان مرکزی برای پنل داخلی انتخاب کنید که هوای خنک به راحتی در خانه شما جریان یابد، مانند اتاق نشیمن. 

نصب صفحه پنل داخلی : صفحه را با پیچ و رول پلاک مخصوص و در حالت تراز بر روی دیوار مد نظر نصب کنید.

هدایت لوله به بیرون : یک سوراخ 3 اینچی (7.6 سانتی متری) ایجاد کنید تا بتوانید لوله ها را به بیرون منتقل کنید. قبل از سوراخ کردن مطمئن شوید که پشت دیوار هیچ لوله یا سیمی وجود ندارد .

لوله ها و کابل ها را از سوراخ دیوار عبور دهید، سپس آنها را به دستگاه وصل کنید. لوله‌های مسی، کابل برق و لوله تخلیه را با نوار برق محکم کنید. سپس آن‌ها را طبق دستورالعمل و نقشه نصب روی نقاط مشخص شده در پنل داخلی ببندید. این تجهیزات از قبل عایق بندی شده است، بنابراین لازم نیست نگران اضافه کردن عایق اضافی باشید.تمام تلاش خود را بکنید تا میزان خم شدن لوله ها و کابل را به حداقل برسانید تا مطمئن شوید که دستگاه به خوبی کار می کند.اطمینان حاصل کنید که لوله درین یا تخلیه اجازه می دهد تا آب در محل مناسب تخلیه شود. برای اطلاعات بیشتر به دفترچه راهنمای همراه کیت خود مراجعه کنید.

یونیت داخلی را روی صفحه اصلی نصب کنید. برای اتصال کولر گازی به دیوار، کافی است اتصالات مادگی پشت دستگاه را با اتصالات نری روی صفحه نصب منطبق کنید و محکم فشار دهید تا دستگاه در جای خود قرار گیرد. اطمینان حاصل کنید که دستگاه 2-3 درجه به عقب متمایل شده است تا آب از لوله تخلیه خارج شود. 

نصب کندانسور

1. کندانسور یا یونیت خارجی را به دور از نورآفتاب نصب کنید: سوراخی را که از طریق صفحه نصب پنل داخلی ایجاد کرده اید پیدا کنید و واحد خارجی را در فاصله 50 فوتی (15 متری) قرار دهید تا لوله و کابل به راحتی وصل شوند. مکانی را انتخاب کنید که حداقل 12 اینچ (30 سانتی متر) فضای آزاد اطراف آن وجود داشته باشد تا از عملکرد مناسب اطمینان حاصل شود. در صورت امکان، مکان سایه‌داری را انتخاب کنید که علاوه بر گرد و غبار از باد در امان باشد تا پنل بیرونی در بهترین حالت خود کار کند. مطمئن شوید که هیچ آنتنی از رادیو یا تلویزیون در 10 فوت (3.0 متر) کندانسور در فضای باز نباشد.
2. یک پد بتنی روی زمین بگذارید و یا از پایه های مخصوص دیواری (انکر) استفاده کنید . کندانسور را مستقیماً روی زمین قرار ندهید، زیرا سنگین است و می تواند روی خاک یا سنگ جابجا شود. نصب کندانسور روی یک پد بتنی یا پایه دیواری ضروری است که می توانید آن را در ابزار فروشی پیدا کنید. پایه های دیواری (انکر) را در جایی که می‌خواهید دستگاه را نصب کنید قرار دهید و از یک سطح استفاده کنید تا مطمئن شوید که کامل تراز است.
3.  پایه های دیواری را طوری قرار دهید که به اندازه کافی بلند باشد تا دستگاه را از هرگونه آبی که ممکن است در اثر باران یا برف بر روی زمین بریزد دور نگه دارد.
4. سیم کشی برق در پنل خارجی را بررسی کنید. پوشش روی کندانسور را بردارید. به نمودار سیم کشی دستگاه در دفترچه راهنما مراجعه کنید و مطمئن شوید که سیم ها همانطور که در نمودار نشان می دهد وصل شده اند.
5. لوله و کابل را به کندانسور وصل کنید. برای وصل کردن 2 لوله مسی از پنل داخلی به کندانسور طبق دفترچه راهنما از مهره های فلر استفاده کنید. کابل برق را که از پنل داخلی آمده است را به کندانسور نیز وصل کنید.
6. در نهایت منبع تغذیه را به یک پریز مشخص وصل کنید.

تکمیل پروژه

1. هوا و رطوبت را از مدار تبرید خارج کنید. این کار را توسط پمپ وکیوم انجام دهید .
2. لوله کشی ها را با استفاده از داکت های مناسب به دیوار بچسبانید.
3. سوراخ دیوار را با استفاده از چسب پلی اورتان ببندید .اطمینان حاصل کنید که سوراخ کاملاً مهر و موم شده است تا از ورود هوای گرم یا حشرات جلوگیری شود.
4. دستگاه را روشن کنید و از هوای خنک لذت ببرید! تنها کاری که باید انجام دهید این است که کولر گازی را راه اندازی کنید، که می توانید این کار را از پنل داخلی انجام دهید. فقط یک یا 2 دقیقه طول می کشد تا هوای خنک وارد خانه شما شود. 
5. در صورت بروز هرگونه مشکل در کارکرد کولر گازی جدید خود به دفترچه راهنما مراجعه کنید .

سیستم‌های اضطراری

از جمله ژنراتورها ، باتری‌های پشتیبان و UPS برای تأمین برق در صورت قطعی در شبکه برق.
همچنین، باید به استانداردها و مقررات ملی و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی مرتبط با برقکشی در ساختمان توجه شود تا ایمنی و کیفیت سیستم برقی ساختمان تضمین شود.

ژنراتورها:

ژنراتورها به عنوان منبع اصلی برق در مواقع قطعی طولانی‌مدت شبکه برق عمل می‌کنند.

این دستگاه‌ها معمولاً با سوخت مانند بنزین، دیزل یا گاز کار می‌کنند و توسط موتورهای داخلی تولید برق می‌کنند.

ژنراتورها می‌توانند توانایی تأمین برق برای سیستم‌های بزرگ و حساس مانند بیمارستان‌ها، دیتاسنترها، ساختمان‌های صنعتی و غیره را داشته باشند.

باتری‌های پشتیبان (UPS):

UPS یا سیستم‌های تغذیه بدون وقفه برای مواقعی طراحی شده‌اند که نیاز به تأمین برق بلافاصله و بدون انقطاع دارند.

این سیستم‌ها معمولاً باتری‌های قابل شارژ و تجهیزات الکترونیکی پیچیده‌ای را شامل می‌شوند که در صورت قطعی شبکه، برق مورد نیاز را فوراً تأمین می‌کنند.

UPS برای محافظت از تجهیزات حساس مانند کامپیوترها، سرورها، تجهیزات آزمایشگاهی و سایر دستگاه‌های الکترونیکی از اهمیت بسیاری برخوردارند.

سیستم های ارتباطی و مخابراتی

سیستم‌های ارتباطی و مخابراتی در ساختمان‌ها بسته به نوع و کاربری آنها می‌توانند متفاوت باشند. به طور کلی، این سیستم‌ها شامل انواعی از تجهیزات زیر می‌شوند:

خطوط و تجهیزات تلفن ثابت:

شامل نصب و راه‌اندازی خطوط تلفن ثابت در ساختمان به منظور ارتباط صوتی با دیگران و خطوط داخلی بین اتاق‌ها و واحدهای مختلف.

استفاده از تجهیزات مربوط به تلفن مانند سیستم‌های VOIP (تلفنی اینترنتی) نیز در برخی ساختمان‌ها رواج دارد.

تجهیزات اینترنت:

شامل نصب شبکه‌های کابلی یا بی‌سیم برای اتصال به اینترنت و فراهم کردن ارتباطات داده‌ای برای ساکنان یا کاربران ساختمان.

معمولاً شبکه‌های داخلی به صورت LAN (شبکه محلی) یا WLAN (شبکه بی‌سیم) نصب می‌شوند.

خطوط و کابل‌های آنتن:

شامل نصب سیستم‌های توزیع سیگنال تلویزیون و رادیو در ساختمان‌ها، از جمله تجهیزات آنتن مرکزی و کابل‌های مخصوص به این منظور.

به منظور فراهم کردن دسترسی به کانال‌های تلویزیونی و رادیویی برای ساکنان یا کاربران ساختمان.

آیفونهای تصویری:

استفاده از سیستم‌های آیفون تصویری برای ارتباط صوتی و تصویری بین درب‌های ورودی ساختمان و واحدهای داخلی.

این سیستم‌ها به منظور افزایش امنیت و راحتی ساکنان و کاربران ساختمان نصب می‌شوند.

این تجهیزات و سیستم‌ها در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی به کار می‌روند و هر کدام بر اساس نیازهای خاص ساختمان و کاربران آن، طراحی و نصب می‌شوند تا ارتباطات بهتر و امنیت بالاتر فراهم شود.

بررسی نقشه‌های برق ساختمان

حال با بررسی امکانات و تجهیزاتی که جهت تاسیسات برقی یک ساختمان لازم است تصمیم داریم مراحل سیم‌کشی برق توکار در یک ساختمان از زمان نقشه‌خوانی تا زمان نصب کلیدها، پریزها و وسایل برقی را شرح می دهیم.
مجریان تاسیسات برقی ابتدا نقشه‌های برق ساختمان را که توسط مهندسین طراح ،طراحی شده اند را بررسی کنند تا طرح سیم‌کشی آن ساختمان با وجود تمامی تجهیزاتی همچون سیستم ارت،سیستم روشنایی،سیستم امنیتی،سیستم های اعلام و اطفا حریق و… که برای آن ساختمان در نظر گرفته شده است و طراحی شده است را درک کنند و بتوانند راحت تر و اصولی تر موقعیت نقاط برقی را مشخص کنند.نقشه های برق میتوانند سرعت و دقت اجرای تاسیسات برقی ساختمان را افزایش دهند و همچنین در دست داشتن این نقشه ها به منظور تعمیر و نگهداری تجهیزات الکتریکی نصب شده در سطح ساختمان و یا مسیر یابی لوله ها و سیم های برق بسیار مفید است

جانمایی تجهیزات قابل نصب دریک ساختمان با توجه به نقشه اجرایی:
در این مرحله مجریان تاسیسات برقی یا برق کاران موظفند با توجه به نقشه برق ساختمان،جای تجهیزاتی همچون کلیدها ، پریزها ،لامپ ها، آیفون تصویری ،دتکتور های اعلام حریق،مسیر برق کولر گازی و …را بر روی دیوار ها ،سقف ها و همچنین کف ساختمان علامت گذاری کنند.البته این مرحله از کار باید بعد از اجرایی شدن تاسیسات مکانیکی ساختمان ( سیستم آب و فاضلاب) صورت بگیرد زیرا جانمایی تعدادی از کلید ها و پریزها به مشخص شدن جایگاه تجهیزاتی همچون ماشین لباس شویی و یا ماشین ظرفشویی بستگی دارد.

مشخص نمودن مسیرهای سیم‌کشی:
مسیرهای سیم‌کشی برای سیم‌ها در دیوارها، سقف‌ها و کف‌ها تعیین می‌شود. این مسیرها باید کاملا اصولی و ایمن باشند در زیر به چند مورد از این نکات اشاره داریم:

درصورت امکان از مسیرهای مستقیم استفاده شود که سیم‌ها به راحتی قابل دسترسی و تعویض باشند،

کاملا با رعایت اصول ایمنی این مسیرها انتخاب شوند،از انتخاب مسیر سیم کشی که به سیستم گاز رسانی و لوله های گاز نزدیک باشد اجتناب شود .

مسیر هایی که جهت لوله گذاری یا سیم کشی انتخاب می شود کاملا از لحاظ فاصله بهینه باشد و به دور از تاسیسات آب و فاضلاب باشد.

مسیر های انتخابی به گونه ای انتخاب شود که تا پایان عملیات ساخت و ساز دچار آسیب دیدگی نشوند.

شیار زنی و نصب باکس ها: در این مرحله باید مسیر های انتخابی توسط نقشه بر روی دیوار ها یا سقف ها شیار داده شوند و لوله گذاری های لازم صورت گیرد و باکس های تجهیزات طبق استاندارد و رعایت فاصله ها از همدیگر و از سطح زمین کار گذاشته شود.

سیم‌کشی: سیم‌ها منطبق با مسیرهای تعیین شده سیم‌کشی می‌شوند و به جعبه‌های تقسیم و یا تابلو وصل می‌شوند. سیم‌ها به دقت و با رعایت استانداردها و مقررات مرتبط کشیده می‌شوند.انتخاب صحیح سایز سیم در سیم کشی ساختمان با توجه به انواع تجهیزات امری بسیار الزامی و مهم است.

نصب کلید، پریز ،لامپ ها و تجهیزات الکتریکی: این مرحله از کار جزو مراحل پایانی کار است که معمولا از پیچیدگی زیادی برخوردار نمی باشد،و تجهیزاتی همچون کلید ها و پریزها ،لامپ ها باید بر روی باکس هایی که برای آنها تعیین شده اند نصب گردد،در اینجا یکی از نکاتی که باید به آن توجه ویژه داشت نصب صحیح و اتصال ایمن سیم ها به تجهیزات می باشد که زمان استارت کردن برق ساختمان دچار اتصالی نشوند

مجموعه ای از قوانین و دستورالعمل های اجرایی که هنگام سیم کشی و اجرای تاسیسات برقی یک ساختمان باید آنها را رعایت کرد:
همان‌طور که گفته شد سیم‌کشی ساختمان یکی از مهم‌ترین مراحل در ساخت است که باید بر اساس قواعد و قوانین خاصی به انجام برسد. تعدادی از قوانین ویژه در سیم‌کشی ساختمان و قسمت‌های مختلف آن به صورت زیر هستند.
ارتفاع تمام کلیدهای روشنایی باید ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
ارتفاع پریز در آشپزخانه باید ۶۰ و ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
ارتفاع پریز در حمام باید ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
ارتفاع کلید کولر باید ۱۳۰ سانتی‌متر باشد.
کلیدها باید در ساختمان به وسیله لیزر یا شلنگ تراز هم سطح شوند.
فاصله کلیدهای ساختمانی از کف باید ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله پریزهای برق، تلفن و آنتن ساختمان از کف باید ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله جعبه فیوز ساختمان از لوله‌های گاز و آب باید ۱۰۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله پنل و گوشی آیفون ساختمان از کف باید ۱۴۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله آویز لامپ‌ها از سقف ساختمان باید ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر باشد.
فاصله قوطی‌ها از چارچوب ساختمان باید ۱۵ تا ۲۵ سانتی‌متر باشد.
سیم‌های به کار برده شده در ساختمان برای روشنایی باید دارای سطح مقطع ۱٫۵ میلی‌متر باشند.
سیم‌های به کار برده شده برای پریز ساختمان باید دارای سطح مقطع ۲٫۵ میلی‌متر باشند.
سیم‌های به کار رفته به عنوان سیم‌های اصلی برق باید دارای سطح مقطع ۴ میلی‌متر باشند.
سیم‌های به کار رفته برای کولر آبی باید دارای سطح مقطع ۲٫۵ میلی‌متر باشند.
سیم‌های به کار رفته برای کولر گازی باید دارای سطح مقطع ۴ میلی‌متر باشند.
ظرفیت فیوز برای روشنایی باید ۱۰ آمپر باشد.
ظرفیت فیوز برای پریزها باید ۱۶ آمپر باشد.
ظرفیت فیوز برای کولر گازی و فیوز اصلی ساختمان باید ۲۰ آمپر باشد.
ظرفیت فیوز برای کنتور ساختمان باید ۲۵ آمپر باشد.
همچنین در سیم‌کشی اصولی و استاندارد ساختمان باید جایگاه لوازم آشپزخانه مانند لباسشویی، پکیج‌ها، هود یخچال و گاز مشخص شود.

نکات مهم مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان

 در ساختمان های مسکونی برای جلوگیری از خطرات برق گرفتگی کودکان باید پریزها مجهز به درپوش ایمنی یا پرده محافظ باشد.

 کلیه پریزهای برق باید مجهز به هادی حفاظتی(سیم ارت) باشند.

استفاده از پریزهای چندخانه مجاز است و در این صورت هر خانه یک پریز به حساب می آید.

همه واحدهای مسکونی، بدون در نظر گرفتن سطح زیربنای آنها باید حداقل دو مدار نهایی مستقل، به شرح زیر داشته باشند:
الف) یک مدار مختص روشنایی
ب) یک مدار مختص پریزها

در واحدهای بزرگتر، تعداد مدارهای یادشده ممکن است بیش از 2 مدار باشد.

از هر مدار روشنایی می توان 1 یا 2 موتور کوچک را، به شرط آنکه مجموع توان آنها از100 وات تجاوز نکند، تغذیه کرد( مثلا از مدار روشنایی سرویس بهداشتی می توان1 یا حداکثر 2 فن انشعاب گرفت).

 در ساختمان های مسکونی هر مدار روشنایی نباید بیش از 12 چراغ یا نقطه روشنایی(غیر از روشنایی ایمنی) را، اگر در بیش از یک اتاق یا فضای مشخص قرار گرفته باشند، تغذیه کند.

 تعداد چراغ های مدار که در یک اتاق یا فضای مشخص نصب می شوند فقط به جریان مجاز هادی مدار و حفاظت آن محدود می شود.

در روشنایی ایمنی نباید بیش از 20 نقطه روشنایی از یک مدار تغذیه گردد و نیز کل جریان مدار نباید از 60% جریان مجاز کلید حفاظتی ( با اعمال ضرایب کاهش باردهی کلید حفاظتی) آن مدار بیشتر باشد.